Welke kinderen krijgen atomoxetine voorgeschreven?
Atomoxetine is een medicijn wat voorgeschreven wordt aan kinderen met aandachts- en concentratiestoornissen vaak in het kader van ADD of ADHD waarbij methylfenidaat onvoldoende effect of onacceptabele bijwerkingen heeft. Kinderen moeten minstens 6 jaar zijn om atomoxetine voorgeschreven te krijgen.
Wat is de werking van atomoxetine?
Atomoxetine is een medicijn wat de aandacht en concentratie kan verbeteren.
Daarnaast geeft het ook een vermindering van hyperactiviteit.
Hoe werkt atomoxetine?
Atomoxetine werkt in op een bepaald type boodschapperstofje in de hersenen. Dit boodschapperstofje heeft noradrenaline. Door de atomoxetine verlopen de signalen die de hersencellen aan elkaar doorgeven meer gestructureerd en minder chaotisch.
Atomoxetine werkt bij drie van de vier kinderen, bij een op de vier kinderen werkt het niet of heeft het juist een negatief effect.
Welke vormen van Atomoxetine zijn er ?
Atomoxetine bestaat in capsules van 10, 18, 25, 40 en 60 mg. Atomoxetine is ook bekend onder de merknaam Strattera.
Welke dosering atomoxetine heeft een kind nodig?
Opbouwen
Er wordt altijd begonnen met een lage dosis atomoxetine, ongeveer een halve miligram per kilogram lichaamsgewicht. Deze hoeveelheid wordt een week gegeven. Na een week wordt de dosering atomoxetine geleidelijk aan opgehoogd tot een dosering die effect heeft en geen onacceptabele bijwerkingen heeft. De meeste kinderen hebben ongeveer 1 tot 1, 2 milligram per kilogram lichaamsgewicht nodig. Maximaal wordt 1,8 mg per kilogram lichaamsgewicht gegeven. Er wordt altijd afgerond naar een dosering die met de bekende capsules te maken is.
Zo zal bij een kind wat 35 kilogram weegt, vaak begonnen worden met capsules van 18 mg. Na een week kan de hoeveelheid opgehoogd worden naar 36 of 40 mg, wat waarschijnlijk een voldoende dosering is. Indien 36 of 40 mg wel effect heeft, maar nog onvoldoende dan zou ook gekozen kunnen worden voor een capsule van 60 mg. Dat is meteen de maximale dosering qua gewicht voor een kind van 35 kilogram.
Maximale effect
Atomoxetine zal na enkele dagen gebruik al effect hebben, het maximale effect wordt ongeveer na 6 weken bereikt.
Een keer per dag
Atomoxetine kan een maal per dag worden ingenomen omdat het 24 uur per dag werkt. Wanneer er hinderlijke bijwerkingen zijn, kunnen deze soms verminderen door atomoxetine twee maal per dag in te nemen.
Het is belangrijk om atomoxetine dagelijks in te nemen dus ook in de weekenden en in de vakanties.
Beoordeling effect
De bedoeling is altijd dat de laagste dosis atomoxetine wordt voorgeschreven die voldoende effect heeft en zo min mogelijk bijwerking. Het effect van atomoxetine kan beoordeeld worden aan de hand van de ervaringen van de ouders/verzorgers en de ervaring van de leerkrachten. De ADHD-vragenlijst kan hierbij behulpzaam zijn. Bij goed effect zullen de vragen niet meer met vaak, maar met soms of zelden beantwoord worden. Tijdens het opbouwen is het vaak verstandig om wekelijks even met de leerkracht te evalueren wat het effect van de medicijnen is en of verder verhogen van de medicijnen noodzakelijk is.
Verlagen
Veel medicatie moet in verloop van tijd aan gepast worden omdat het kind in tussentijd zwaarder is geworden. Bij atomoxetine is dit niet het geval, soms kan zelf na gebruik van atomoxetine gedurende maanden de dosering atomoxetine verlaagd worden.
Welke bijwerkingen heeft atomoxetine?
Alle medicijnen hebben naast hun werking ook bijwerkingen, dit geldt ook voor atomoxetine. Niet alle bijwerkingen kunnen en hoeven hier genoemd te worden. De meestvoorkomende bijwerkingen van atomoxetine zijn afname van de eetlust, buikklachten en gedragsveranderingen.
Eetlust
Het innemen van atomoxetine na de maaltijd kan helpen om minder last te hebben van de eetlust vermindering. Wanneer kinderen als gevolg van de atomoxetine niet meer groeien of zelfs afvallen, wordt de atomoxetine niet verdragen en moet gekeken worden of een ander medicijn niet beter is.
Buikklachten
Kinderen kunnen als gevolg van het gebruik van atomoxetine buikklachten krijgen, in de vorm van misselijkheid, buikpijn of een veranderd ontlastingspatroon. Om deze bijwerking zo veel mogelijk te voorkomen is het belangrijk om de atomoxetine niet op lege maag in te nemen. Ter voorkoming van deze bijwerkingen wordt de atomoxetine geleidelijk aan opgebouwd en wordt niet direct begonnen met de dosering die het kind nodig heeft.
Meestal verdwijnen de buikklachten weer wanneer het kind aan de medicatie gewend is.
Mochten de buikklachten blijven bestaan dan is atomoxetine geen geschikt medicijn voor dit kind.
Gedragsveranderingen
Atomoxetine is een medicijn wat in werkt op de hersenen en de aandacht- en concentratie verbeterd, maar daarnaast bij sommige kinderen ook andere gedragsveranderingen geeft. Sommige kinderen worden prikkelbaar, andere juist heel apatisch of somber. Meestal treden deze klachten op na het starten met de atomoxetine en verdwijnen ze weer wanneer uw kind gewend is aan de atomoxetine. Anders kan verlagen van de dosering helpen. Indien dit niet het geval is atomoxetine geen goed medicijn voor dit kind en moet gezocht worden naar een ander medicijn.
Slaperigheid
In de eerste dagen na het starten van de atomoxetine kunnen kinderen last hebben van slaperigheid. Deze slaperigheid verdwijnt meestal weer wanneer het kind gewend is aan de medicijnen.
Hoe lang wordt atomoxetine gegeven?
Wanneer gestart wordt met atomoxetine wordt dit meestal voor de duur van een jaar gegeven. Na een jaar wordt het gebruik van atomoxetine gestopt om te kijken of het kind nog steeds atomoxetine nodig heeft. Met het groter worden leren kinderen steeds meer vaardigheden aan waardoor ze anders met de problemen van de ADHD om kunnen gaan. Op een gegeven moment kan atomoxetine niet meer nodig zijn of kunnen kinderen met een lagere dosering atomoxetine af.
Wanneer in een stopperiode blijkt dat er toch atomoxetine nodig is, wordt de atomoxetine weer herstart.
Hoe vaak is controle nodig bij het gebruik van atomoxetine?
Meestal wordt een keer per half jaar een controle afgesproken tijdens het gebruik van atomoxetine. Dan wordt gekeken hoe het effect is van de medicatie, of er bijwerkingen zijn en hoe het gaat met de schoolresultaten. Speciale aandacht is er voor de lengte, het gewicht en de bloeddruk.
Wilt u dit document printen dan kunt u hier een pdf-versie downloaden.
Links en verwijzingen
Referenties
- Kratochvil CJ, Vaughan BS, Mayfield-Jorgensen ML, March JS, Kollins SH, Murray DW, Ravi H, Greenhill LL, Kotler LA, Paykina N, Biggins P, Stoner J. A pilot study of atomoxetine in young children with attention-deficit/hyperactivity disorder. J Child Adolesc Psychopharmacol. 2007;17:175-85
Laatst bijgewerkt: 31 juli 2007
Auteur: JH Schieving