Arteriele bloedvoorziening
De hersenen en de rest van de schedel krijgen hun bloed vanaf de aorta via vier arterieen aangeleverd:
- arteria carotis communis rechts en links
- arteria vertebralis rechts en links
Arteria carotis communis
De arteria carotis communis splitst zich ter hoogte van de kaakhoek in:
- arteria carotis interna
- arteria carotis externa (deze voorziet de hoofdhuid van bloed, de tong, de keel, de schildklier en de hersenvliezen)
Arteria carotis Interna
De arteria carotis interna gaat via de canalis caroticus de schedel in en loopt door het os petrosum. Vervolgens gaat de arteria carotis interna door de sinus cavernius en maakt daarna een scherpe bocht. Deze scherpe bocht wordt het carotissyfon genoemd.
Als eerste takt de arteria ophtalmica af. Hieruit ontstaat de arteria centralis retinae die het netvlies voorziet van bloed.
Daarna splitst de arteria carotis interna zich in de arteria cerebri media en de arteria cerebri anterior.
Arteria cerebri anterior
De anterior cerebri anterior voorziet de frontaal kwab van bloed en het mediale deel van de hersenen.
Arteria cerebri media
De arteria cerebri media voorziet de gehele laterale zijde van de hersenen van bloed: de parietaal kwab en de temporaal kwab.
Lenticulostriatale vaten
Vanuit de arteria cerebri media takken kleine takjes af die structuren in de diepte (zoals de thalamus, de basale ganglia en de capsula interna van bloed voorzien). Deze takken worden lenticulostriatale vaten genoemd.
Vertebrobasillaire systeem
Het vertebrobasillaire systeem bestaat uit de twee arteriae vertebralis en de arteria basillaris en hun aftakkingen.
Arteriae vertebralis
De arteriae vertebralis komen via het foramen magnum de schedel binnen.
Vlak na binnenkomst in de schedel takt de arteria cerebellaris posterior inferior af. Dit vat wordt ook wel afgekort met de letters PICA.
Dit vat verzorgt de bloedvoorziening van de medulla oblongata en de cerebellaire hemisferen.
Arteria basillaris
Ter hoogte van de overgang van de medulla oblongata smelten de twee arteria vertebralis samen tot een arteria basillaris.
Vanuit de arteria basillaris takken de arteria cerebelli anterior inferior en de arteria cerebelli superior af. Deze worden afgekort met de letters AICA en SCA.
Daarna splitst de basillaris zich in twee arteria cerebri posterior.
Arteria cerebri posterior
De arteria cerebri posterior voorziet de occipitaal kwab van bloed.
Let op: Bij 5-25% van de mensen stamt een of beide arteria cerebri posterior af van de arteria carotis en niet van de arteria basillaris.
Cirkel van Willis
Het carotis systeem en het vertebrobasillare systeem worden met elkaar verbonden door de arteria communicans posterior en de communicans anterior waardoor een cirkel van bloedvaten ontstaat. De cirkel van Willis.
Let op: slechts 30% van de mensen heeft een complete cirkel van Willis !
Veneuze bloedvoorziening
In de hersenen zitten grote afvoerende aderen die sinussen worden genoemd.
Er wordt onderscheid gemaakt in het oppervlakkige systeem die het bloed van de cortex afvoert via de sinus sagittalis superior naar de sinus transversus en vandaar naar de vena jugularis interna terug naar het hart.
Daarnaast bestaat het diepe veneuze systeem wat bloed vanaf de basale ganglia, de oogkassen en de witte stof langs de ventrikels afvoert. Dit bloed gaat via de sinus cavernosus en sinus sigmoideus naar de sinus transversus of via de sinus sagitallis inferior en de sinus rectus naar de sinus transversus. Vanaf de sinus transversus weer naar de vens jugularis interna en terug naar het hart.
Bloedvoorziening van het ruggenmerg
De bloedvoorziening van het ruggenmerg komt voor een groot deel vanuit de aorta en voor het craniale gedeelte uit de arteria vertebralis en de subclavia.
Uit de aorta ontspringen meerdere arteria intercostalis posterior die een ruggenmergsegment voorzien van bloed. De grootste aftakking van de aorta wordt ook wel de arteria medullaris anterior magna van Admkiewicz genoemd. Deze arterie voorziet een groot deel van het thoracale ruggenmerg van bloed.
Uit een arteria intercostalis posterior (of uit de Adamkiewicz) takken op meerdere niveau's een arteria spinalis anterior af en twee arteria spinalis posterior.
De arteria spinalis anterior voorziet 2/3 deel van het ruggenmerg aan anterior zijde van bloed
De arteria spinalis posterior voorziet 1/3 deel van het ruggenmerg aan posterior zijnde van bloed