Wat is een radialis neuropathie?
Een radialis neuropathie is een aandoening waarbij kinderen en volwassenen klachten hebben van krachtsverlies en gevoelsverandering in de hand en arm als gevolg van beschadiging van een zenuw die radialis heet.
Hoe wordt een radialis neuropathie ook wel genoemd?
Radialis is de naam van de zenuw die niet goed werkt. Neuro is het medische woord voor zenuw en –pathie geeft aan dat de zenuw zijn werk niet goed doet. Neuropathie betekent letterlijk zieke zenuw.
Posterior interosseus syndroom
De radialis zenuw splist onder de elleboog in twee takken: 1) de oppervlakkige tak die naar de hand toe loopt en 2) de posterior interosseus tak die in de onderarm blijft. Er wordt gesproken van het posterior interosseus syndroom wanneer alleen die tak van de radialis zenuw een probleem heeft. Het posterior interosseus syndroom is dus een vorm van radialis neuropathie. In geval van posterior interosseus syndroom is er alleen zwakte van de spieren van de hand, niet van de pols, elleboog en niet met het draaien van de onderarm.
Paralyse des amoureux
Een naam die soms gebruikt wordt voor een radialis neuropathie is paralyse des amoureux: de verlamming van de geliefden. Wanneer twee geliefden samen slapen en de ene geliefde met het hoofd op de binnenkant van de bovenarm van de ander slaapt, kan de radialis zenuw hierdoor afgekneld raakt en een radialis neuropathie doen ontstaan. Normaal gesproken gaat iemand dan verliggen om de druk van de zenuw af te halen, maar iemand die de ander nog maar kort kent, kan de andere niet wakker willen maken en daarom zo blijven liggen.
Saturday night palsy
Een andere term is de Saturday night palsy. Een radialis neuropathie kan ook ontstaan wanneer een jongere uit gaat en vervolgens thuis in slaap valt met de arm over een stoelleuning. De stoelleuning zorgt dan voor druk op de zenuw waardoor een radialis neuropathie ontstaat.
Hoe vaak komt een radialis neuropathie voor bij kinderen?
Het is niet goed bekend hoe vaak een radialis neuropathie voorkomt bij kinderen.
Bij wie komt een radialis neuropathie voor?
Een radialis neuropathie kan op alle leeftijden voorkomen, zowel bij kinderen als bij volwassenen.
Zowel jongens als meisjes kunnen een radialis neuropathie krijgen.
Wat is de oorzaak van een radialis neuropathie?
Afknelling van de zenuw
De klachten van een radialis neuropathie ontstaan doordat de zenuw in de knel komt te zitten. Door de afknelling raakt het beschermlaagje van de zenuw kapot, waardoor de zenuw niet goed zijn werk kan doen. Wanneer de afknelling langer aanhoudt of heel ernstig is kunnen ook de zenuwvezels zelf kapot gaan.
Er zijn drie plaatsen in de arm waar de zenuw aan de oppervlakte ligt en waar de zenuw gemakkelijk afgekneld kan raken: 1) halverwege de bovenarm 2) net onder de elleboog 3) bij de pols.
Reden van afknelling
De zenuw raakt vaak afgekneld wanneer er langere tijd druk op de zenuw wordt uitgeoefend. Mogelijke oorzaken zijn zoals hier boven beschreven het slapen met het hoofd op de binnenkant van de bovenarm van een ander, langdurige leunen met de bovenarm op een stoel, maar ook afknelling door bijvoorbeeld gips, te langdurig oppompen van de bloeddrukmeter band, een verkeerde houding tijdens een operatie of een verkeerde houding in een rolstoel bij een persoon die niet aan kan geven dat er klachten ontstaan, kunnen de oorzaak zijn van een radialis neuropathie. Het kan zijn dat de ruimte waar de zenuw doorloopt te smal is als gevolg van een aanlegvariant van de spieren, botten, pezen, bindweefselbandjes in de arm of een vetbult (lipoom) die op de zenuw drukt. Een verdikking van een bepaalde spier in de onderarm kan ook zorgen voor het ontstaan van het radialis neuropathie.
Scherp letsel van de zenuw
De zenuw kan ook beschadigd raken of doorgesneden worden door een scherp voorwerp zoals uitstekende punt van een botbreuk van de bovenarm, elleboog of pols een glasverwonding.
Ontsteking van de zenuw
Ook kan een ontsteking van de zenuw zorgen voor het ontstaan van het radialis neuropathie. Het radialis neuropathie kan onderdeel zijn van een neuralgische amyotrofie waarbij meerdere zenuwen ontstoken raken als gevolg van een auto-immuunreactie.
Erfelijke aanleg
Kinderen en volwassenen met de aandoening hereditaire drukneuropathie zijn gevoeliger voor het krijgen van een radialisneuropathie. Bij hen zijn de zenuwen als gevolg van een erfelijke factor kwetsbaarder waardoor er veel minder druk op de zenuw nodig is om een radialis neuropathie te doen ontstaan. Kinderen en volwassenen met deze erfelijke aanleg hebben vaak last van uitval van meerdere zenuwen zoals een ulnaropathie in de arm of een peroneusneuropathie in het been.
Doorbloedingsprobleem
Jongeren en volwassenen met suikerziekte ontwikkelen ook gemakkelijker een radialisneuropathie omdat bij hen de doorbloeding van de zenuwen minder goed is. Ook bij hen kan weinig druk op de zenuw al zorgen voor het ontstaan van de radialis neuropathie.
Een doorbloedingsprobleem kan ook ontstaan wanneer er sprake is van een vaatafwijking in de arm of bij behandeling van zo’n vaatafwijking.
Pasgeborenen
Een radialis neuropathie kan ook voorkomen bij een pasgeboren baby’s. Een van de redenen is een moeizame bevalling waarbij het hoofdje al geboren is maar het lijfje niet vlot erna volgde, waardoor er moeite gedaan moest worden om het lijfje geboren te worden. Hierdoor kan het zenuwvlechtwerk bij de schouder beschadigd raken (Erbse parese) en soms ook alleen de radialis beschadigd raken. Soms ontstaan een radialis neuropathie ook zonder dat er sprake was van een moeizame bevalling. Het herhaald meten van de bloeddruk bij zieke pasgeborenen kan ook een reden zijn voor het ontstaan van een radialis neuropathie.
Aansturen spieren
De radialis zenuw zorgt voor de aansturing van verschillende spieren in de bovenarm, onderarm en hand. Het gaat om spieren die er voor zorgen dat de vingers, de hand en de elleboog gestrekt kunnen worden. Als gevolg van de radialis neuropathie kan er krachtsverlies ontstaan in deze spieren. De nervus interosseus tak zorgt voor aansturen van de spieren die zorgen voor strekken van de pols en de vingers.
Gevoel
Deze zenuw stuurt ook informatie over wat er gevoeld wordt in de hand door naar de hersenen. Als gevolg van het beschadigen van deze zenuw kan een verdoofd gebied aanwezig zijn op de handrug. Omdat er naast de radialis ook nog andere zenuwen zijn die informatie over wat er gevoeld wordt naar de hersenen toe kan sturen, is dit gebied met verminderd gevoel vaak beperkt.
Wat zijn de symptomen van een radialis neuropathie?
Variatie
Er bestaat een variatie in de hoeveelheid en de ernst van de symptomen die verschillende mensen met een radialis neuropathie hebben. Niet alle onderstaande klachten hoeven tegelijkertijd aanwezig te zijn.
Minder kracht
Kinderen en volwassenen met dit syndroom hebben minder kracht om de duim en de vingers van de hand te strekken, de pols en/of de elleboog te strekken Het maken van een vuist met de hand levert geen problemen op. De vingers en de hand vallen naar beneden waar de hand omhoog gehouden wordt. Dit worden ook wel dropping fingers en/of dropping hand genoemd. Het draaien van de onderarm kan lastig zijn. Wanneer de klachten al langere tijd bestaan, kan ook opvallen dat de spieren van de hand en de onderarm dunner worden.
Veranderd gevoel
Op de handrug in de buurt van de duim kan een stukje huid verdoofd aanvoelen. Ook kunnen tintelingen in dit stukje huid gevoeld worden. Ook kan de achterkant van de bovenarm en onderarm kan een gebied met doof gevoel en tintelingen aanwezig zijn. De meeste jongeren en volwassenen hebben hier weinig hinder van en merken het veranderd gevoel niet eens op.
Pijnklachten
Zelden hebben kinderen en volwassenen met het radialis neuropathie een pijnlijk gevoel in de onderarm. Het is voor hen vaak lastig om aan te geven waar in de onderarm deze pijnklachten aanwezig zijn. Soms wordt ook pijn in de elleboog gevoeld.
Hoe wordt de diagnose radialis neuropathie gesteld?
Verhaal en onderzoek
Op grond van het verhaal van een kind of volwassenen die de duim, vingers, pols en/of elleboog niet goed kunnen strekken, kan de diagnose radialis neuropathie worden vermoed.
EMG
Een EMG is een onderzoek waarbij de zenuwen kunnen worden doorgemeten om te kijken of de zenuwen goed functioneren. Dit gebeurt met kleine stroompjes. Op deze manier kan gezien worden dat de zenuw radialis niet goed werkt en kan ook gezien op welke plek de zenuw niet goed werkt. Ook kan het EMG helpen om in te schatten hoe ernstig de beschadiging van de zenuw is. Door middel van een prik met een naald in de spieren van de arm en de hand kan gezien worden welke spieren allemaal problemen hebben als gevolg van de beschadiging van de zenuw.
Voor jonge kinderen is het vaak te moeilijk om dit onderzoek te ondergaan.
ECHO van de zenuw
Het is ook mogelijk om een ECHO van de zenuw te maken. Wanneer de zenuw in de knel zit zal deze gaan zwellen. Door de zwelling wordt de zenuw dikker en dit is te zien met de ECHO. Ook kan met de ECHO beoordeeld worden of er sprake is van bindweefselbandje die op de zenuw drukt, een bloeding, een cyste of in zeldzame gevallen een zenuwtumor.
MRI scan van de elleboog en arm
Wanneer onduidelijk is waarom de zenuw in de knel zit, kan een MRI scan van de bovenarm en de onderarm gemaakt worden om te kijken wat maakt dat de zenuw in de knel zit.
DNA onderzoek
Door middel van DNA onderzoek kan gekeken worden of er aanwijzingen zijn voor erfelijke aanleg om last te krijgen van druk op de zenuwen (HNLPP). Kinderen en volwassenen met deze aandoening missen een stukje erfelijk materiaal (het PMP22-gen) op chromosoom 17.
Hoe wordt een radialis neuropathie behandeld?
Spontaan verbeteren
Wanneer de klachten kort bestaan en mild zijn, dan is de beste behandeling vaak afwachten. De zenuw kan zichzelf dan herstellen waarna de klachten weer zullen verdwijnen.
Ontstekingsremmende medicijnen
Ontstekingsremmende medicijnen kunnen helpen om een ontsteking van de zenuw minder te maken. Soms wordt gedurende een aantal dagen het medicijn prednison gegeven. Dit medicijn heeft echter ook bijwerkingen, zodat eventuele voordelen van gebruik van dit medicijn moeten worden afgewogen tegen de nadelen.
Spalk
Een spalk om de arm kan bij bepaalde oorzaken helpen om de arm tijdelijk minder te bewegen waardoor de zenuw minder geprikkeld wordt en tot rust kan komen.
Operatie
Wanneer de zenuwschade groot is of de klachten niet verbeteren met gebruik van spalk en ontstekingsremmende medicijnen dan kan een operatie worden verricht. Deze operatie wordt vaak uitgevoerd door de neurochirurg of door de plastische chirurg. Er zijn verschillende operaties mogelijk. Bij de operatie wordt er voor gezorgd dat de zenuw weer voldoende ruimte heeft en niet meer in de knel komt te zitten. Na de operatie kan de zenuw geleidelijk aan herstellen.
Contact met andere ouders
Door het plaatsen van een oproepje op het forum van deze site kunt u proberen in contact te komen met andere kinderen en hun ouders die ook te maken hebben met een radialis neuropathie.
Wat betekent het hebben van een radialis neuropathie voor de toekomst?
Verdwijnen van de klachten
Bij het merendeel van de kinderen en volwassenen met een radialis neuropathie verdwijnen de klachten spontaan of door middel van een spalk of operatie. Zenuwen herstellen in een langzaam tempo, dus het kan wel enkele weken duren voordat de zenuw weer helemaal hersteld is en de klachten verdwijnen.
Blijvende klachten
Bij een klein deel van de kinderen en volwassenen blijven er klachten bestaan ondanks een behandeling. Bij hen is de zenuw te veel beschadigd en is volledig herstel van het zenuwweefsel niet meer mogelijk.
Terugkeer van de klachten
Kinderen en volwassenen die een keer een radialis neuropathie gehad hebben, zijn gevoeliger om later nog een keer een radialis neuropathie te krijgen.
Hebben broertjes en zusjes een vergrote kans om een ulnaropathie te krijgen?
Meestal is een radialis neuropathie niet het gevolg van een erfelijke aandoening en zal de kans dat een broertje of zusje ook een radialis neuropathie krijgt klein zijn.
Wilt u ook uw verhaal kwijt, dat kan: verhalen kunnen gemaild worden via info@kinderneurologie.eu en zullen daarna zo spoedig mogelijk op de site worden geplaatst. Voor meer informatie zie hier.
Heeft u foto's die bepaalde kenmerken van deze aandoening duidelijk maken en die hier op de website mogen worden geplaatst, dan vernemen wij dit graag.
Links
www.spierziekten.nl
(Nederlandse vereniging voor mensen met een spierziekte)
Referenties
- Ultrasound assessment on selected peripheral nerve pathologies. Part I: Entrapment neuropathies of the upper limb - excluding carpal tunnel syndrome. Kowalska B, Sudoł-Szopińska I. J Ultrason. 2012;12:307-18
- Radial nerve injuries. Ljungquist KL, Martineau P, Allan C. J Hand Surg Am. 2015;40:166-72
- Injury of the Radial Nerve in the Arm: A Review. Latef TJ, Bilal M, Vetter M, Iwanaga J, Oskouian RJ, Tubbs RS. Cureus. 2018;10:e2199
- High radial nerve palsy. Laulan J. Hand Surg Rehabil. 2019;38:2-13
Laatst bijgewerkt: 31 maart 2021 voorheen: 12 januari 2019
Auteur: JH Schieving